BYOB ή BYOC, οδηγός για χρήστες
Διαπιστώνω τελευταία πως υπάρχει μια έντονη συζήτηση γύρω από το BYOB με τους φίλους του κρασιού να διχάζονται σχετικά με την χρησιμότητα και τον τρόπο εφαρμογής του. Ας προσπαθήσουμε λοιπόν να βάλουμε μια τάξη στα «ατάκτως ειπωμένα» γύρω από το ΒΥΟΒ, αρχής γενομένης από την ετυμολογία του όρου.
BYOB, «Bring Your Own Beer» [Bottle, Booze] σημαίνει εν γένει «φέρε το δικό σου αλκοόλ» καθώς αυτό δεν θα διατίθεται στον χώρο. Πρόκειται για ένα είδος «πρόσκλησης» όπου ο οικοδεσπότης δηλώνει πως δεν θα παρέχει εκείνος το αλκοόλ στους καλεσμένους. Ο όρος εμφανίστηκε για πρώτη φορά σχεδόν 100 χρόνια πριν [1915] στην Αμερική, και συνδυάστηκε με μία βασική συνθήκη εκείνης της εποχής. Την απαγόρευση πώλησης αλκοόλ σε καταστήματα και εστιατόρια αλλά όχι της κατανάλωσης οπότε ήταν θεμιτό κάποιος να φέρει το δικό του ποτό. Αργότερα ο όρος διατηρήθηκε κατά τη διάρκεια της ποτοαπαγόρευσης και ενδυναμώθηκε, ενώ παράλληλα χρησιμοποιήθηκε και ο όρος BYOL, bring your own liquor.
Η πρακτική αυτή της προσωπικής ευθύνης για την παροχή αλκοόλ έγινε πολύ δημοφιλής κατά τη δεκαετία του 50 ως αποτέλεσμα της συνθήκης ότι πολλά καταστήματα εστίασης δεν διέθεταν άδεια πώλησης αλκοόλ. Έτσι οι πελάτες καλούταν να εφοδιαστούν με το δικό τους αλκοόλ από το «σπίτι».
Η μικρή αυτή ιστορική αναδρομή δεν έχει εκπαιδευτικό σκοπό παρά μόνο τη χρησιμοποιώ για να καταδείξω πως το BYOB αφορά πάντα τον οικοδεσπότη που δηλώνει πως στον χώρο του δεν δύναται να παράσχει αλκοόλ και εφόσον επιτρέπεται η κατανάλωση, τότε είναι στη διακριτική ευχέρεια του καλεσμένου να φέρει το αλκοόλ που επιθυμεί. Η πρακτική χρησιμοποιήθηκε διαχρονικά από καταστήματα εστίασης όπως μπαρ, ή εστιατόρια αλλά και ως απαραίτητη υποσημείωση σε προσκλήσεις σε πάρτι και εκδηλώσεις.
Σήμερα η πρακτική BYOB υιοθετείται ευρέως από αρκετούς οινόφιλους με εντελώς διαφορετικό τρόπο από την «κουλτούρα» που εισήγαγε αρχικά ο όρος με αποτέλεσμα τη δημιουργία στρατοπέδων υπέρ και κατά της.
Καθώς το BYOB είναι πλέον διαδεδομένο και στην Ελλάδα, θα επιχειρήσω εδώ να ξεδιπλώσω έναν οδηγό που ίσως βοηθήσει οινόφιλους και καταστηματάρχες να συμπλεύσουν ομαλά στην διαδικασία απόλαυσης ενός κρασιού.
Τι θα πρέπει να έχουμε υπόψη μας:
1. Το κρασί, και η απόλαυση του, αποτελούν μέρος του πολιτισμικού αγαθού της γαστρονομίας και ως τέτοιο θα πρέπει να διέπεται από οινικές αξίες όπως ο σεβασμός, η ευγένεια, η διακριτικότητα και το μέτρο.
2. Το BYOB αφορά τον οικοδεσπότη και εκείνος είναι που θέτει τους όρους παροχής της υπηρεσίας και όχι ο καλεσμένος. Ο οικοδεσπότης έχει τη δυνατότητα να αρνηθεί να παράσχει την υπηρεσία εάν κρίνει πως δεν συμφωνεί με τους όρους που έχει θέσει.
3. Σε καταστήματα με οργανωμένη λίστα κρασιών και οινική κουλτούρα, ακόμη και εάν επιτρέπεται το BYOB, αποφεύγουμε να φέρουμε δική μας φιάλη εκτός εάν:
o Διαθέτουμε σπάνια ή εξαιρετικής χρονιάς ετικέτα που δεν υπάρχει στη λίστα
o Διαθέτουμε ετικέτα που δεν υπάρχει στη λίστα ως ετικέτα ή ως χρονιά από οινοποιείο που υπάρχει στη λίστα.
o Διαθέτουμε ετικέτα εφάμιλλης ή ανώτερης ποιότητας από αυτές της λίστας και επιθυμούμε να τη δοκιμάσουμε σε συνδυασμό με κάποια ετικέτα από τη λίστα. Σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είθισται να προσφέρουμε για δοκιμή ένα ποτήρι στον ιδιοκτήτη ή τον sommelier.
4. Σε καταστήματα όπου δεν υπάρχει οργανωμένη λίστα κρασιών, και πιθανόν οινική κουλτούρα, η πρακτική BYOB είναι περισσότερο θεμιτή μετά από συνεννόηση.
5. Το BYOB θα πρέπει να γίνεται πάντα σε συνεννόηση με τον υπεύθυνο του καταστήματος για τον τρόπο εφαρμογής. Δεν πρέπει να ξεχνάμε πως τα καταστήματα είναι επιχειρήσεις που διέπονται από κανόνες λειτουργίας, έχουν φορολογικές υποχρεώσεις και υποβάλλονται σε ελέγχους με πιθανότητα προστίμου για παράνομη διακίνηση προϊόντων ή παροχής υπηρεσιών. [Αναλογιστείτε ότι ακόμη και μια φωτογραφία στα social media της παρέας από το χθεσινοβραδινό BYOB σας μπορεί να προκαλέσει έλεγχο στο κατάστημα]
6. Στην περίπτωση BYOB συνηθίζεται η χρέωση τέλους παροχής της υπηρεσίας γνωστό ως corkage fee. Το τέλος αυτό καθορίζεται από τον υπεύθυνο του καταστήματος και αφορά τη διαδικασία παροχής [φιλοξενία και άνοιγμα της φιάλης, παροχή ποτηριών, πλύσιμο]. Το ύψος του τέλους καθορίζεται αποκλειστικά από τον υπεύθυνο του καταστήματος και θα πρέπει να συμφωνείται από την αρχή.
7. Στόχος του BYOB είναι να συνδράμει στην βελτίωση της γευστικής εμπειρίας σε ένα εστιατόριο λειτουργώντας συμπληρωματικά ή επικουρικά στην προσφερόμενη υπηρεσία. Σε καμία περίπτωση στόχος του BYOB δεν θα πρέπει να είναι η εξοικονόμηση χρημάτων από τον λογαριασμό. Σε αυτή την περίπτωση είναι προτιμότερο να μείνουμε σπίτι και να κάνουμε χρήση της υπηρεσίας παράδοσης φαγητού απολαμβάνοντας τα κρασιά μας.
Τι δεν θα πρέπει ποτέ να κάνουμε
1. Να απαιτούμε το BYOB ως επισκέπτες
2. Οι ετικέτες που θα φέρουμε να είναι υποδεέστερες της υπάρχουσας λίστας
3. Σε περίπτωση ύπαρξης λίστας όλες οι ετικέτες να είναι BYOB
4. Να εκθέτουμε το κατάστημα και τον υπεύθυνο του σε κίνδυνο
Συμπέρασμα και Χρήσιμα tips
Καλό θα είναι να μοιραζόμαστε ετικέτες που απογειώνουν την γαστρονομική εμπειρία και αυτό να γίνεται με σεβασμό σε όλα τα μέλη. Εάν έχουμε μια πολύ σπάνια φιάλη, γιορτάζουμε και θέλουμε να ανοίξουμε ένα επετειακό κρασί ή διαθέτουμε μια σημαντική σειρά ετικετών, τότε αξίζει να τις ανοίξουμε και να τις μοιραστούμε. Κάθε φορά όμως με σεβασμό προς το κατάστημα, χωρίς να απαξιώνουμε τη λίστα του, την πρόταση του και την προσπάθεια του. Δεν αγοράζουμε ετικέτες από προσφορά σε super market για να τις καταναλώσουμε σε ένα εστιατόριο. Σκεφτόμαστε πάντα τον υπεύθυνο του εστιατορίου και του προσφέρουμε να δοκιμάσει. Μια κίνηση πολιτισμού είναι μαζί με την ετικέτα που φέρουμε προς δοκιμή να προσφέρουμε και μια δεύτερη στον υπεύθυνο του καταστήματος ως ένδειξη σεβασμού. Σε περίπτωση που δεν εφαρμόζεται corkage fee αφήνουμε ικανοποιητικό φιλοδώρημα για τη φιλοξενία και την υπηρεσία που μας παρασχέθηκε.
Ας μην ξεχνούμε πως o τρόπος με τον οποίο αντιμετωπίζουμε την γαστρονομία δείχνει και το επίπεδο του πολιτισμού και της κουλτούρας μας. Αν αποκωδικοποιήσουμε το BYOB στην πραγματικότητα είναι BYOC και σημαίνει, “bring your own culture”
Comments